Các lỗi thường gặp ở AHU HVAC và cách khắc phục hiệu quả giúp hệ thống bền bỉ, tiết kiệm chi phí

Trong hệ thống HVAC (Heating – Ventilation – Air Conditioning), AHU (Air Handling Unit) đóng vai trò trung tâm xử lý và phân phối không khí đến toàn bộ công trình. Dù được thiết kế để vận hành ổn định, nhưng AHU vẫn dễ gặp trục trặc nếu không được bảo dưỡng đúng cách.

Các sự cố phổ biến như quạt gió kêu to, giảm lưu lượng gió, rò rỉ nước ngưng, hay nhiệt độ không ổn định có thể khiến chi phí điện năng tăng 15–30% và rút ngắn tuổi thọ hệ thống.

Theo thống kê từ Công ty Điện lạnh Lê Phạm, hơn 68% sự cố AHU tại tòa nhà, bệnh viện và nhà máy bắt nguồn từ các nguyên nhân hoàn toàn có thể phòng ngừa.

Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn nhận biết các lỗi thường gặp ở AHU HVAC và cách khắc phục từ cơ bản đến nâng cao, với số liệu thực tế và quy trình rõ ràng để bạn có thể xử lý 90% tình huống ngay tại chỗ.

Lỗi quạt gió kêu to hoặc rung mạnh

Nguyên nhân:

Cánh quạt bám bụi, mất cân bằng.
Vòng bi mòn hoặc khô dầu.
Dây curoa bị lỏng hoặc lệch.

Cách khắc phục:

Tắt nguồn và treo biển cảnh báo.
Vệ sinh cánh quạt bằng khí nén hoặc khăn ẩm.
Kiểm tra vòng bi, bôi trơn bằng mỡ chịu nhiệt.
Căng lại dây curoa và chỉnh thẳng hàng.

Lưu ý: Nếu quạt rung mạnh bất thường dù đã vệ sinh, cần kiểm tra động cơ hoặc thay cánh quạt mới.

Lỗi giảm lưu lượng gió

Nguyên nhân:

Bộ lọc bụi quá bẩn, tắc nghẽn.
Ống gió bị rò rỉ hoặc xẹp.
Quạt giảm tốc độ do biến tần hỏng.

Cách khắc phục:

Thay hoặc vệ sinh bộ lọc MERV, HEPA theo định kỳ.
Kiểm tra toàn bộ đường ống gió, khắc phục chỗ rò.
Kiểm tra biến tần (VFD) và động cơ quạt.

Mẹo: Đo chênh áp qua lọc hàng tháng để thay lọc trước khi bị tắc.

Lỗi AHU HVAC tiêu thụ điện năng tăng đột biến

Nguyên nhân:

Bộ trao đổi nhiệt bẩn, giảm hiệu suất trao đổi nhiệt.
Van tiết lưu hoặc hệ thống cấp lạnh hoạt động kém.
Điều chỉnh gió tươi quá cao không cần thiết.

Cách khắc phục:

Vệ sinh dàn trao đổi nhiệt định kỳ 3–6 tháng/lần.
Cân chỉnh lưu lượng gió tươi hợp lý (theo ASHRAE 62.1).
Kiểm tra áp suất môi chất lạnh, thay gas nếu thiếu.

Lỗi điều khiển nhiệt độ và độ ẩm không ổn định

Nguyên nhân:

Cảm biến nhiệt độ, độ ẩm hỏng hoặc lệch chuẩn.
Hệ thống BMS mất tín hiệu điều khiển.
Bộ gia nhiệt hoặc làm lạnh bị sự cố.

Cách khắc phục:

Thay hoặc hiệu chuẩn lại cảm biến.
Kiểm tra dây tín hiệu, module điều khiển.
Bảo dưỡng bộ gia nhiệt điện hoặc coil lạnh.

Lỗi rò rỉ nước từ AHU

Nguyên nhân:

Khay hứng nước ngưng bị thủng hoặc tắc ống xả.
Độ dốc khay không đạt tiêu chuẩn.
Lớp cách nhiệt bị hư, gây đọng sương.

Cách khắc phục:

Làm sạch ống xả nước ngưng bằng áp lực khí hoặc dung dịch tẩy cặn.
Thay khay hứng nếu bị ăn mòn.
Sửa lại độ dốc khay tối thiểu 1%.

Lỗi tiếng ồn từ động cơ

Nguyên nhân:

Động cơ khô dầu, bạc đạn mòn.
Lắp đặt động cơ không cân bằng.

Cách khắc phục:

Bôi trơn định kỳ bạc đạn.
Siết chặt bulông và căn chỉnh động cơ.

Bảng tổng hợp các lỗi thường gặp ở AHU HVAC và cách khắc phục

Lỗi thường gặp	Nguyên nhân	Cách khắc phục
Quạt kêu to/rung	Cánh quạt bẩn, vòng bi mòn	Vệ sinh quạt, bôi trơn, thay vòng bi
Giảm lưu lượng gió	Lọc bẩn, ống gió rò	Thay lọc, vá ống gió
Tốn điện bất thường	Coil bẩn, gió tươi quá cao	Vệ sinh coil, điều chỉnh gió tươi
Nhiệt/ẩm không ổn	Cảm biến lỗi, coil hỏng	Hiệu chuẩn cảm biến, sửa coil
Rò rỉ nước	Khay thủng, ống xả tắc	Thay khay, thông ống xả

Lời khuyên bảo dưỡng để phòng tránh lỗi

Thay lọc gió đúng chu kỳ.
Vệ sinh coil 1–2 lần/năm.
Kiểm tra quạt và dây curoa định kỳ.
Ghi chép nhật ký bảo dưỡng.
Sử dụng dịch vụ bảo trì chuyên nghiệp.

Kết luận

Hiểu rõ các lỗi thường gặp ở AHU HVAC và cách khắc phục không chỉ giúp hệ thống hoạt động bền bỉ, mà còn tiết kiệm hàng chục triệu đồng mỗi năm.

Nếu không đủ kỹ thuật để xử lý, hãy liên hệ ngay Công ty Điện Lạnh LÊ PHẠM để được hỗ trợ chuyên nghiệp, tuân thủ đúng tiêu chuẩn vận hành và bảo dưỡng hệ thống AHU HVAC.